W Polsce w Krakowie każdego roku tworzy się koronkowe budowle przypominające pałace znane jako szopki. Szopka krakowska narodziła się przed kilkoma wiekami z niewielką przymieszką krwi włoskiej. Termin szopka w odniesieniu do bożonarodzeniowego widowiska kukiełkowego i do jego sceny funkcjonuje dopiero od wieku XIX. Wcześniej, a w XIX w. wymiennie z nim, był w użyciu wielofunkcyjny wyraz jasełka. Nazywano nim zarówno figury i dekoracje, jak i widowisko osnute wokół narodzin Jezusa, inscenizowane przez żywych aktorów, bądź przy użyciu ruchomych kukiełek, a wreszcie miniaturowy budyneczek ze stajenką z figurkami Świętej Rodziny oraz ze sceną teatralną. Najstarsze zachowane w Krakowie statyczne, kościelne jasełka w postaci drewnianych, polichromowanych figurek datowane są na II połowę XIV w. W domach krakowskich mieszczan statyczne jasełka określane jako domowe, pojawiły się już w wieku XVII, liczyły od kilku do kilkudziesięciu drewnianych, polichromowanych figurek, mierzących kilka do kilkunastu centymetrów. Źródłem sukcesu szopki krakowskiej było wzorowanie się twórców na zabytkowej architekturze Krakowa oraz przywiązanie mieszkańców tego miasta do tradycji, wyrosłe z wykreowanego w dobie rozbiorów mitu Krakowa, jako skarbnicy dziedzictwa i kultury narodowej. Władysław Ludwik Anczyc opisuje w 1862 roku szopkę krakowską jako trójdzielną okazałą budowlę, mierzącą około 2 m wysokości, tyleż samo szerokości i około 80 cm głębokości. Przy czym połowa wymiaru głębokości przypadała na proscenium, gdzie kukiełki odgrywały przedstawienie szopkowe na tle umieszczonej w głębi stajenki z figurkami jasełkowymi. Środkową część szopki zajmował dwukondygnacyjny budynek o kształcie imitującym fasadę kościoła, nakryty gotyckim dachem lub renesansową kopułą, a w bocznych skrzydłach budowano wielokondygnacyjne wieże ozdobione zegarami na wzór wieży zegarowej wawelskiej katedry. Ściany, dachy i hełmy wież wyklejano kolorowymi papierami glansowanymi, a oszklone okna oświetlano świeczkami pełniącymi funkcję teatralnych lamp. Obsługiwało ją od 4 do 7 osób. Do dziś co roku budowane szopki krakowskie, ustawiane pod pomnikiem Adama Mickiewicza w Krakowie, wzbudzają wiele zachwytu i konkurują o doroczną nagrodę.